Güvercin Gerdanlığı

Her bir merâm yâra tamâm söylenilmiyor Olmazsa yâr âşıka râm söylenilmiyor Muhtâc bûs-ı lâ‘line yârın recâ-yı vasl Mest olmadıkça asl-ı merâm söylenilmiyor Tenhâda bulsam ol perî-zâdı telâşdan Lüknet gelip zebâna kelâm söylenilmiyor Dahl etme bana derd-i dilin söylemez deyü Âşık ne yapsın âh a paşam söylenilmiyor Vâsıf bezimde böyle gazel dest-i yârdan Nûş itmedikçe bir iki câm söylenilmiyor Enderunlu Vasıf

TAHMÎS (Cevâb nâme-i pesendîde-eser ez dehân-ı duhter-i zîbende-güher) (Kızın anneye verdiği cevap) Pend eyler ise bir daha ağaca sarayım Yanmış odunla başını gözünü yarayım Başlı başıma ben dahi bir iş başarayım Bir âşinâya yalvarayım sonra varayım On beş yaşında kendime bir oynaş arayım Çıkrık misâl dırlayacağına hey ozan Gir dest-gâha doku bezin pârecik kazan Bâzârı derler âbo hâram-zâdedir bozan Satub savub da neyse sahan tencere kazan On beş yaşında kendime bir oynaş arayım İkide birde der sana kız görünür kocan Çığlıklı olma hasba götüresi afacan Kocam da sen de lâhi kuruyup olun koçan Çıkıp sokağa tende iken hâsılı bu can On beş yaşında kendime bir oynaş arayım Tırnağım oldu kör yumadan bulaşıkları Babam başına çalsun o çemşîr kaşıkları Evvel doyurub eve gelen alışıkları Sonra düzeldüb odadaki karışıkları On beş yaşında kendime bir oynaş arayım Dedikoduyla geçdi bütün yaz ile kışım Da’vâcı gitdi Bursa’ya yok gayri hîç işim Yapışdı kaldı birbirine...

TAHMÎS (Tahmîs bâ-ıstılâhat-ı zenân der vâdî-i nush ü pend ez dehân-ı vâlide) (Bir annenin kızına öğütleri) Kız dinle nush ü pendimi kavline sâdık ol Gönle rızâ-yı kaynanayı kul halâyık ol Kim der sana ki bir çamura var bulaşık ol Ne kesret ile zâhide ne pek de açık ol Olma sokak süpürgesi kadın kadıncık ol Bir nev-civân kocaya varub et dediklerin Beş altı parça kesdiregör yediliklerin Eksiklilerin er düzer eksik gediklerin Yarım papûşla giyüb a postal çediklerin Olma sokak süpürgesi kadın kadıncık ol Böyle kılıkla görse a kız oynaşın şaşar Bir kez alan miyânını âguuşa bin yaşar Hâsılsız olma ol hamarat evde iş başar Fakîr börekci sonra seni her alan boşar Olma sokak süpürgesi kadın kadıncık ol Bak büyük ablan oldu Küçük Tevbe’de gelin Siz de bacınla dâye dadı bir yere gelin El birliğiyle yenge kadınlar tutub elin Var bir kibâr-zâdeye sardıragör belin Olma sokak süpürgesi kadın kadıncık ol Görüb giyimli elleri yüksünme hey düdük Elbet biçer sana da sağ ...

Ne dem ol gözleri mestâne gelür hâtırıma İbtidâ sunduğu peymâne gelür hatırıma Dest-i çevrinde nice yıllar o kaşı yayın Çekdiğim çille-i merdâne gelür hatırıma Bir mesel söyler o şuhu sararım fikri ile Günde yüz bin kadar efsâne gelür hatırıma Beni sevmez deyü bî-hûde sitem eylemesün Sevmem ol meh-veşi de ya ne gelür hâtırıma Dünyede Pertev-i hoş-gû gibi şâir olmaz Yok eğer var ise bir dane gelür hatırıma O siyeh zülf-i perişana dokundukça sabâ Hâl-i zâr-i dil-i dîvâne gelür hâtırıma Âteş-i aşk ile ben yandığımı andıkça Şem ile hâlet-i pervane gelür hâtırıma Bülbül-i gülşen-i aşkım ki gamiyle o gülün Ne kafes ne heves-i lâne gelür hâtırıma Ne zemân sohbeti açılsa o şûh-i mestin İtdiği tavr-ı sefîhâne gelür hâtırıma Ne yalan söyleyim ol şûh ile hem-meclis iken Ne bir ahbâb ü ne bî-gâne gelür hâtırıma Hâhiş-i zevk-i visalinle bilür misin aceb Göricek ben seni cânâ ne gelür hatırıma Derdimi dökmeğe dil-dâre tiz-elden Vâsıf Mesken-i mahfi bizim hâne gelür hâtırıma Enderunlu Vasıf

Ne beyân-ı hâle cür'et, ne figâna tâkatım var. Ne recâ-yı vasla gayret, ne firâka kudretim var. Yanayım mı hasretinden geçeyim mi ülfetinden Hele derd ü firkâtinden sana bin şikâyetim var Nice etmem âh ü efgân beni yâre geçti yârân Nigeh etmez oldu cânân buna pek kasâvetim var Düşüp ol cefâ-şiâre gönül oldu pâre pâre Çekerim gamın ne çâre geçemem mahabbetim var O fısıltıyı işittim düşüp ardı sıra gittim Yanılıp bir işdir ettim şu kadar kabâhatim var Geziyordun eşbeh eşbeh dedi kim ki gördü peh peh Beri gel ki sana ey meh dahi çok hikâyetim var Lebin olmuş ayn-ı şerbet gönül istek etti gâyet Beni nâre yakdın elbet öperim harâretim var O meh işte bana nisbet ediyor seninle ülfet Bana Vâsıf açma sohbet sana pek adâvetim var Enderunlu Vasıf